De bouworganisatie baseert zich hiervoor op haar driemaandelijkse Bouwbarometer. 'Eind 2023 had bijna één op vijf bouwbedrijven onvoldoende werk. Het probleem situeert zich vooral in de nieuwbouw. De vraag naar nieuwbouwprojecten stokt of valt zelfs helemaal stil. Door de nog altijd hoge woningprijzen en de vorig jaar sterk gestegen rente is ook de vraag naar totaalrenovaties afgenomen. De verkoop van vastgoed, en met name het aantal transacties op de woningmarkt, is sterk gedaald. Bijgevolg zijn er ook minder renovaties', zegt Bouwunie-topman Jean-Pierre Waeytens.

Vier op tien bouwbedrijven voorspelt voor 2024 een slechter jaar dan 2023. Twee op drie bouwbedrijven verwacht een daling in het werkvolume voor werken in of aan nieuwe woningen. Specifiek bij woningbouwers en ruwbouwaannemers loopt dat zelfs op tot negen op tien. 'De gestegen hypothecaire rente, de hoogstens stabiliserende bouwmateriaalprijzen en het niet verlengen van het verlaagde btw-tarief voor sloop en heropbouw voor investeerders en bouwpromotoren hakken er stevig in. De orderboekjes geraken steeds moeilijker gevuld. Er moet dringend iets gebeuren', aldus Waeytens.

Voor de tweede jaarhelft van 2024 hoopt de bouworganisatie op beterschap. De bouwmateriaalprijzen blijven stabiliseren, de energieprijzen dalen en de rentevoeten schieten niet langer de lucht in. 'Dit zorgt er hopelijk voor dat bouwheren hun plannen opnieuw uit de kast halen. In elk geval roepen we mensen op om zeker niet te wachten om te bouwen of verbouwen. Net omdat de orderboekjes minder gevuld zijn, kunnen aannemers sneller aan hun project beginnen.'

Om de nieuwbouwmarkt maximaal kansen te geven, blijft Bouwunie erop aandringen de beslissing over het btw-tarief sloop en heropbouw te herzien. De bouworganisatie vraagt om het verlaagd tarief ook open te stellen voor bouwpromotoren en private investeerders zonder beperkende maatregelen.