De Vlaamse goederenuitvoer bedroeg 298 miljard euro in 2020. Dat is 8,1 procent minder dan het jaar ervoor. Ook de Vlaamse invoer ging 10,01 procent lager dan in 2019 en kwam uit op 281,1 miljard euro. Dit blijkt uit cijfers die Flanders Investment & Trade vandaag bekendmaakt op basis van data van de Nationale Bank van België.

De daling van 8,1 procent is de sterkste sinds crisisjaar 2009, toen de Vlaamse export een terugval kende van zeventien procent. In 2019 was er al een daling van 1,5 procent door wereldwijde handelsconflicten en protectionistische maatregelen.

Toch is deze krimp een stuk lager dan tijdens de piek van de coronacrisis deed verwachten. Vanaf maart 2020 viel internationale handel stil door de pandemie. In het tweede kwartaal daalde de Vlaamse uitvoer met 21,4 procent. In het derde kwartaal bedroeg de daling nog 8,8 procent. In het vierde kwartaal was er maar 0,4 procent minder export dan een jaar eerder.

Brexit-effect maakt verliezen voor een stuk goed

De betere prestatie in het laatste kwartaal van 2020 is mede te danken aan het brexit-effect. Anticiperend op een Brexit zonder akkoord mét importtarieven en douaneformaliteiten sloegen importeurs aan Britse zijde aan het hamsteren. Hierdoor kende de export naar het Verenigd Koninkrijk  een groeispurt van 30,2 procent in november en 42,6 procent in december 2020. De gezamenlijke 1,34 miljard euro meeruitvoer tijdens deze maanden zorgde ervoor dat het jaarverlies van onze export naar het VK enigszins werd getemperd tot slechts -6,48 procent. Met een aandeel van acht procent is de Britse markt erg belangrijk voor Vlaamse exportbedrijven.

Britten sloegen eind vorig jaar aan het hamsteren om administratieve lasten na het uitstappen uit de EU voor te zijn.

De verschillende sectoren presteerden sterk uiteenlopend. De jaarexport van chemie en farma steeg met 3,5 procent. Chemie en farma bleven ook in 2020 de Vlaamse exporticonen bij uitstek, met 75,2 miljard euro buitenlandse afzet en 25,2 procent aandeel in de Vlaamse totaaluitvoer.

 

Uitvoer machines daalt met 5,9 procent

Op de tweede plaats stond transportmaterieel, goed voor 37,0 miljard euro oftewel 12,4 procent van de hele Vlaamse jaarexport. De uitvoer van transportmateriaal kende wel een grote daling in 2020 met maar liefst 16,6 procent. Ook Vlaanderens derde uitvoersector, machines, mechanica en elektr(on)ische apparatuur, met 11,3 procent exportaandeel, moest in 2020 een verlies van 5,9 procent incasseren.

Eurostat-cijfers voor 2020 plaatsen Vlaanderen met 8,07 procent daling van de jaaruitvoer in 2020 in de buurt van het EU-exportgemiddelde (-8,23 procent). Van de grote EU-exporteurs heeft alleen Nederland zijn export minder (-6,71 procent) zien teruglopen. De jaaruitvoer van andere buurlanden, zoals Duitsland (-9,25) en Frankrijk (-16,28) ging harder achteruit.

Volgens Claire Tillekaerts, CEO van Flanders Investment & Trade, komt de coronacrisis hard aan bij veel Vlaamse exporteurs, maar is het verlies aan uitvoer minder drastisch dan gevreesd. ‘Veel Vlaamse bedrijven hebben kansen benut, onder andere door de meervraag naar specifieke, veelal innovatieve en hoogtechnologische, producten', legt ze uit.