Het algemene doel van deze verscherpte controles en sancties is om de effectiviteit van het invoerverbod op ijzer- en staalproducten te verbeteren. Dit betekent dat het bestaande invoerverbod niet effectief genoeg was om Russische goederen de toegang tot het douanegebied van de EU te beletten. Veel importeurs zullen hierdoor nog voorzichtiger zijn en de risico's voor handel met Rusland wordt hierdoor alsmaar groter omdat importen zorgvuldiger worden beoordeeld en gedocumenteerd. Zo moet er bijvoorbeeld aangetoond worden dat de producten die zij invoeren voldoen aan de eisen van de nieuwe sancties, wat een hele opgave zal zijn als het niet goed en tijdig wordt aangepakt.

 

In Azië hebben verschillende staalfabrieken afgelopen tijd geprobeerd om hun staalprijzen te verhogen, maar met wisselend succes. In India was de maand juni, vanwege een tegenvallende vraag uit de markt, de slechtste maand van dit jaar. Er werd slechts 502.000 ton staal geproduceerd, wat het laagste niveau is sinds december 2022. Op dit moment is het land de enige grote economie waar de binnenlandse vraag naar staal groter is dan de beschikbare productiecapaciteit. Echter, net zoals in juni, zullen naar alle waarschijnlijkheid ook juli en augustus tegenvallende productiecijfers laten zien. Op het gebied van export was de maand april 2023 juist het hoogst in de afgelopen 13 maanden.

 

Dit bevestigt opnieuw de situatie die in het StaalJournaal van juni werd geschetst, waarin werd aangegeven dat er de afgelopen periode aanzienlijke hoeveelheden staal zijn geëxporteerd vanuit Azië naar Europa & Amerika, waardoor de staalprijzen (voornamelijk) in ons werelddeel enorm onder druk zijn komen te staan. 

 

China

Naar verluidt is de marktstemming in het buurland China positiever geworden nadat officiële instanties, zoals de People's Bank of China (PBoC) en de State Administration of Financial Supervision, hebben besloten om twee beleidsmaatregelen voor de ondersteuning van de vastgoedsector te verlengen tot het einde van het volgende jaar. Deze maatregelen, die in november 2022 reeds zijn geïmplementeerd, zijn bedoeld om de stagnerende Chinese economie te stimuleren.

  

Het wisselende weer in China zorgt er onder andere voor dat de vraag naar staal matig is, ondanks enkele tekenen van verbetering na de versoepeling van het fiscale beleid door de centrale bank. Vreemd genoeg zouden slechtere cijfers ertoe kunnen leiden dat prijzen stijgen omdat er dan waarschijnlijk nog meer stimulerende maatregelen worden verwacht. De prijzen van slabs (walsplakken) zijn afgelopen tijd gestaag verder opgelopen. Het totaal aantal schepen dat momenteel rondvaart rondom de haven van Antwerpen en een enorme chaos creëert, zou ook kunnen leiden tot een aanzienlijke vermindering van de export naar Europa, wat een positief effect kan hebben voor de Europese staalfabrieken.

 

De verschillen tussen staalprijzen van Azië en Europa zijn de afgelopen tijd aanzienlijk kleiner geworden, en als gevolg hiervan is de kans groot dat de interesse om materiaal vanuit Azië te importeren aanzienlijk zal afnemen. Onder andere als gevolg van de voortdurende spanningen tussen de VS en China staan staalcontracten onder druk. Het grootste staal producerende land in Azië heeft bijvoorbeeld de export van twee metalen die nodig zijn voor de productie van halfgeleiders naar de Verenigde Staten beperkt. Op haar beurt is de VS van plan om de toegang van Chinese bedrijven tot cloud-computingdiensten te beperken. Het wederzijdse geruzie tussen deze twee grootmachten blijft voortduren en samen met de verwachte rentestijging in de VS zal de vraag naar staal niet bevorderd worden. De grotere staalproducenten in Azië zijn er afgelopen tijd in geslaagd om meer rechtstreeks handel te drijven met grotere Europese eindverbruikers. Waar normaliter de tussenhandelaar de risico's op zich neemt zoals (hoge) transportkosten, importheffingen, wijziging valutakoersen en lange levertijden, hebben door alle prijsperikelen en ontwikkelingen meer en meer grote staalverwerkende bedrijven hun orders direct zelf geplaatst bij deze staalproducenten met alle risico's van dien. 

 

Automotive

Veel Europese staalfabrieken hebben de afgelopen tijd geprobeerd zoveel mogelijk grote automotive contracten af te sluiten voor de leveringen van materiaal in de tweede helft van dit jaar, maar veel onderhandelingen lopen nog of zijn opgeschort omdat er nog geen overeenstemming met deze verbruikers is bereikt. De oorzaak hiervan moet waarschijnlijk worden gezocht bij het prijsniveau van de huidige spotmarkt, dat normaliter hoger is ten opzichte van contractprijzen. Door de relatief zwakke vraag van afgelopen tijd is er waarschijnlijk een matige cashflow ontstaan en als gevolg hiervan zijn de prijzen in de spotmarkt verder en verder gezakt. De staalproducenten hadden gehoopt (fors) hogere prijzen te kunnen krijgen voor nieuwe contracten, maar door eerder genoemde redenen is dit nog niet gelukt. 

 

De aankomende tijd zouden de schrootprijzen zich nog enigszins kunnen corrigeren met enkele euro's per ton, maar de staalbodem lijkt nog altijd te zijn bereikt en het huidige prijsniveau is nog steeds te laag voor staalfabrieken. Hoewel de staalprijzen de afgelopen tijd in verhouding redelijk stabiel zijn, rijst de vraag hoelang dit zal aanhouden. Ondanks de onzekerheid op de markt hebben meer en meer afnemers toch materiaal moeten kopen om vanwege uitlopende levertijden wegens mogelijke productiebeperkingen geen gaten te krijgen in hun voorraad en materiaalaanvoer. Daardoor is de vraag naar staal langzaam verder gestegen in afgelopen tijd. De gestegen vraag lijkt dus vooral een afdekking van het risico van mogelijke tekorten, maar geen economisch structurele verbetering van de vraag. Traditioneel stijgen meestal de prijzen in de loop van het derde kwartaal. De kans op prijsverhogingen is bovendien realistisch omdat diverse fabrieken naast de jaarlijkse vakantieperiode overwegen hun productie langer te stoppen vanwege onderhoud. 

 

Lange termijn

Voor de lange termijn zijn er verschillende interessante ontwikkelingen te verwachten. Zo ondergaat een groot gedeelte van de staalindustrie momenteel een transformatie richting de productie van greensteel en/of het verder uitbreiden van de productiecapaciteit. Op het gebied van energieneutraal produceren zijn deze ontwikkelingen essentieel voor het milieu en fr planeet, maar er is echter ook een keerzijde. Op dit moment zijn er ruim 300 staalprojecten in uitvoering of die gepland staan, waardoor de globale staalproductiecapaciteit per jaar met circa zestig miljoen ton zal toenemen. Nog verder vooruit gekeken kan dit totaal zelfs oplopen tot ruim 165 miljoen ton aan extra capaciteit, gebaseerd op plannen van verschillende staalbedrijven. Als gevolg van de toenemende capaciteit en de lagere vraag is de bezettingsgraad in 2022 gedaald naar bijna 75 procent, wat een afname van ruim vier procent betekent ten opzichte van het voorgaande jaar. Een overcapaciteit zal de winstgevendheid van de gehele industrie kunnen verzwakken wat forse gevolgen kan hebben voor de gehele staalmarkt. 

 

ArcelorMittal

De arbeidsinspectie heeft ArcelorMittal in juni opgedragen om de staalfabriek in Fos-sur-Mer tijdelijk te sluiten vanwege verhoogde emissieniveaus die een risico zouden vormen voor de gezondheid van de werknemers. Na het indienen van een hoger beroep bij de administratieve rechtbank van Marseille heeft ArcelorMittal de zaak met succes gewonnen, waardoor het bedrijf de activiteiten op de locatie kan voortzetten.

 

Na een periode van drie maanden stilstand verwacht ArcelorMittal haar fabriek in Gijon, Spanje, eind juli opnieuw op te starten. De hoogoven van ArcelorMittal in Duinkerken, Frankrijk, die gelijktijdig door een brand werd getroffen, is nog steeds niet operationeel. 

 

Liberty Steel

Het bod van Liberty Steel is met succes geaccepteerd in een aanbestedingsprocedure voor de verkoop van het noodlijdende Hongaarse staalbedrijf Dunaferr. Met een bod van 55 miljoen euro heeft Liberty Steel de concurrentie verslagen, waaronder Vulcan Steel. De Hongaarse autoriteiten hebben Liberty Steel Central Europe gekozen als de toekomstige eigenaar van de fabriek vanwege de steun die het bedrijf aan Dunaferr heeft geboden tijdens het liquidatieproces. Liberty Steel heeft een reeks maatregelen voorgesteld om de bedrijfscontinuïteit van Dunaferr te waarborgen. 

 

Salzgitter

De Duitse staalproducent Salzgitter heeft na zware regenval en overstromingen force majeure afgekondigd op de staalleveringen en gewaarschuwd voor productiebeperkingen en uitlopende levertijden. Medio juni hebben zware stortbuien schade veroorzaakt aan de spoorlijnen in heel Duitsland wat resulteerde in gestrande treinen en een groot aantal lokale wegafsluitingen. Salzgitter beoordeelt momenteel de impact op hun leveringen en heeft haar klanten hierover bericht. 

 

ThyssenKrupp 

Deze Duitse staalproducent heeft een Memorandum of Understanding (MoU) ondertekend met een Duitse autofabrikant voor de levering van greensteel. Volgens de officiële verklaring zal de order CO2-gereduceerd staal omvatten, dat wordt geproduceerd via de DRI-route in de fabriek in Duisburg en de eerste leveringen zullen naar verwachting plaatsvinden in de tweede helft van 2026.
ThyssenKrupp heeft plannen om de CO2-uitstoot tegen 2030 met circa zes miljoen ton te verminderen en het bedrijf streeft ernaar om tegen 2045 volledig koolstofneutraal te zijn.

  

Indicatieve basisprijzen per ton in juli 2023

 

Warmgewalste coils: € 660 - 700

Koudgewalste coils: € 770 - 790

Sendzimir verz. coils: € 800 - 820

Kwartoplaat: € 840 - 910