Het event bestond, naast de uitreiking van de Swedish Steel Prize 2013 aan het Amerikaanse Mack Trucks voor een nieuwe wielophanging , ook uit een bezoek aan de staalfabriek in Borlänge waar warmgewalst en koudgevormd hogesterktestaal én slijtvast staal worden geproduceerd.

 

Staalfabrieken

Vanuit Stockholm vertrekken we met ruim 400 genodigden naar Borlänge, ruim drie uur treinen. In Borlänge worden we in groepen van dertig mensen door de fabriek geleid. Daar wordt in piektijden 60.000 ton staal per week geproduceerd. De productie van staal blijft een machtig spektakel. In Borlänge wordt staal geproduceerd vanaf dikke plakken, brammen genaamd, die uit de eigen fabrieken in Oxelösund en Luleå per trein worden aangevoerd. ‘Met de SSAB hoogovens in Oxelösund en Luleå, waar brammen worden geproduceerd, zijn dat de beste staalfabrieken ter wereld, laat ik me vertellen.

In Oxelösund worden ook kwartoplaten geproduceerd. In tegenstelling tot andere staalfabrieken wordt in de hoogovens in Oxelösund en Luleå geen schroot gebruikt voor het afblussen van de ovens maar bijna alleen maar ijzererts met een hoog ijzergehalte uit de regio. Het resultaat is staal van een zeer hoge kwaliteit', vertellen mijn Nederlandse begeleiders Ben Wats en Emiel Stienezen, respectievelijk regional sales manager SSAB EMEA en area sales manager Benelux van SSAB . De staalplakken uit Oxelösund worden over een afstand van ongeveer 300 km met de trein vervoerd naar Borlänge waar ze in twee processen kunnen worden verwerkt tot hogesterktestaal plaat of coils, respectievelijk in de warmbandwalserij en de koudbandwalserij.

 

Warmbandwalserij

De staalplakken worden in twee gloeiovens voorverwarmd. ‘Een van de gloeiovens wordt nog gestookt op olie, maar binnen nu en een jaar gaat deze ook over op lpg branders voor een nog schoner milieu', vertelt de fabrieks reisleider. De plak wordt in de ovens opgewarmd tot ongeveer 1.250 graden Celsius waarna de eerste rij walsen de staalplak reduceert van 220 mm naar een dikte van 30 mm en gloeiend oprolt voor de volgende stap. De gloeiende rol wordt afgerold en naar een volgende serie walsen gestuwd waarin de lange plak wordt gewalst en afgekoeld tot plaat met een dikte die varieert van 1,8 mm tot 16 mm. Vervolgens wordt de nog warme plaat tot coils verwerkt met een maximumgewicht van 30 ton. Verderop is er een knip-/verpakkingslijn waar de inmiddels afgekoelde coil wordt geknipt en verpakt in bundels staalplaat met breedtes van 600 tot 1.600 mm en lengtes van 1 tot 16 meter.

 

Unieke continue gloeilijn 

In de koudbandwalserij wordt een in de warmbandwalserij gewalste coil eerst van zijn walshuid ontdaan via een beitsproces. Dit resulteert in een schone coil. Daarna wordt de coil in een koudwalswerk met een serie walsen gereduceerd in een dikte die varieert van 0,4 tot 3 mm. Deze coil dient vervolgens een warmtebehandeling te krijgen die het materiaal de juiste eigenschappen geeft. SSAB heeft daarvoor de beschikking over een unieke continue gloeilijn. Het materiaal van de coil wordt opgewarmd tot 900 graden Celsius en wordt daarna afgekoeld met een snelheid van 1000 graden Celsius per seconde, en wordt vervolgens nog ontlaten. Dit hele proces duurt tien minuten en zorgt voor een koudgewalste hogesterktestaal.

 

Totale staalproductie

SSAB is een Zweeds staalbedrijf met staalfabrieken in Zweden en Noord-Amerika. Vorig jaar behaalde het concern met ongeveer 9000 mensen een omzet van 38,9 miljard SKR (= 4,3 miljard euro) en produceerden de staalfabrieken in Zweden (Borlänge, Oxelösund en Luleå) en de Verenigde Staten zo'n 6 miljoen ton staal. In de Verenigde Staten werd in 2012 2,5 miljoen ton staal geproduceerd en in de staalfabrieken in Zweden 3,5 miljoen ton.

 

Wereldwijd marktleider

Van die 6 miljoen ton is ongeveer 40 procent hogesterktestaal en 60 procent staal dat voornamelijk in de Scandinavische markt wordt afgezet. Het hogesterktestaal gaat de hele wereld over. Daarvoor beschikt het bedrijf wereldwijd over warehouses. In China heeft het staalbedrijf in Kunshan in de buurt van Shanghai ook nog een staalservicecentrum. Volgens Martin Lindqvist, ceo van SSAB is het bedrijf wereldwijd marktleider in hogesterktestaal. Zelfs bij transporten over grote afstanden is het hogesterktestaal van SSAB nog steeds concurrerend met dat van andere producenten. ‘De transporttijd is voor overzeese transporten aanzienlijk verbeterd doordat we bijna volledig zijn overgeschakeld op containertransport, dat veel sneller en ‘profitable' is dan per schip', aldus Lindqvist.

 

Benelux

SSAB heeft een Benelux vestiging in het Nederlandse Beuningen waar Ben Wats regio sales manager is. Hij vertelt dat de Benelux een goede markt is voor hogesterktestaal. Onze voorraden liggen opgeslagen in Maastricht en Antwerpen waardoor we de meest voorkomende soorten binnen 24 uur kunnen leveren.' SSAB levert zowel warmgewalste, koudgewalste bandplaten als kwartoplaten die onder de merknamen Domex, Hardox, Docol, Weldox, Toolox en Armox op de markt worden gebracht. Het bedrijf levert daarnaast ook verzinkt en gecoat plaatmateriaal onder de merknamen Dogal en Prelaq. Sinds kort brengt SSAB ook buizen- en profielen op de markt onder de naam Docol. Het warmgewalste hogesterktestaal is als constructiestaal leverbaar als Domex met een vloeigrens van 240 tot 1.100 Mpa, als Weldox zelfs met een vloeigrens tot 1.300 MPa en als koudgewalst bandplaat (onder andere Docol) met een vloeigrens van 420-1.500 MPa (tot 1.700 N/mm2 treksterkte).
Daarnaast levert het staalconcern slijtvaste staalplaten als Hardox met een hardheid van 400-700 Brinell. Wats: ‘We leveren niet alleen maar hogesterktestaal, we helpen de klant ook met zijn productontwikkeling. Daarvoor kunnen we terugvallen op een area technical manager uit Zweden, die een maal per maand naar Nederland komt om Benelux klanten te helpen bij hun productontwerp. Die hulp kan bestaan uit het beoordelen van een ontwerp op eventuele ontwerpfouten of het adviseren van een klant bij het herontwerp van een product. Ook kan hij de klant helpen met het lean inrichten van de productie.'