Het competitiviteitsprobleem van ons land speelt de industriële bedrijven duidelijk parten. Zo blijven we marktaandeel op verschillende exportmarkten verliezen en dit leidt tot afbouw van de productie. Vooral de maakbedrijven, op enkele uitzonderingen na, hebben het moeilijk, de dienstenbedrijven doen het relatief beter. Sinds het begin van de financiële crisis waren er al 78 belangrijke herstructureringen of bedrijfssluitingen, goed voor een verlies van 9 procent van de productie van de technologische industrie. In 2012 en 2013 gingen 11.000 banen verloren. Agoria verwacht in 2014 een verdere daling met 3.000 jobs. Een en ander leidt ertoe dat bedrijven ook minder investeren. Agoria vraagt dat bedrijven die investeren en hier jobs creëren, beter ondersteund worden, bijvoorbeeld via een investeringsvriendelijke fiscaliteit. De federatie herhaalt ten slotte haar pleidooi om de loonkostenhandicap zo snel mogelijk af te bouwen.

Hoewel er ook enkele bedrijfsgroepen zijn die goed presteren, blijven de globale conjunctuurcijfers ook in 2014 licht rood kleuren. De aangekondigde heropleving raakt moeilijk op gang, zo blijkt uit de evolutie van de leveringen in de technologische industrie. Na een forse daling eind 2012, vond er in 2013 weliswaar een technisch herstel plaats. Maar in het laatste kwartaal van 2013 volgde een onverwachte productiedaling.

Moeilijke tijden

De productie van de mechatronicabedrijven, een goede graadmeter van de gezondheid van de industrie, kende het afgelopen jaar een daling van bijna 5 procent. In 2014 verwacht Agoria een verdere daling van 2 procent. De dalende export is hier de boosdoener. Tegen die trend in tekenden bepaalde marktsegmenten zoals de landbouw- en textielmachines nog een groei op. Ook de bedrijven gespecialiseerd in materiaaltechnologie hebben het moeilijk. De prijzen van hun producten dalen fors wat eveneens wijst op een slechte conjunctuur. Daarnaast blijven de cijfers van de voertuigindustrie nog steeds rood kleuren. Dit als gevolg van de impact van de nakende sluiting van Ford Genk.

Dat we desondanks toch op een nulgroei uitkomen, heeft te maken met de betere prestaties van onder meer de ruimte- en luchtvaartindustrie en de dienstensectoren als ICT en contracting, activiteitsdomeinen die structureel gezond zijn of profiteren van de trend tot outsourcing.

Analyse van de achteruitgang

Ons land is de financiële crisis in 2008 ingegaan met een verslechterde concurrentiepositie. Bovendien nam de loonkostenhandicap tot 2013 nog verder toe. Ons land verliest dan ook gestaag marktaandeel en kan zelfs de gemiddelde Europese exportgroei niet volgen. In de voorbije jaren werd de omzetdaling nog enigszins beperkt door goede exportprestaties naar de groei en de BRIC-landen. Maar deze groeimarkten, op Brazilië na, vielen in 2013 stil.

De verslechterde concurrentiepositie en de dalende rentabiliteit hebben vanaf 2011 geleid tot grote bedrijfssluitingen en herstructureringen in ons land. Sinds 2008 zijn de bedrijven die herstructureerden en/of sloten verantwoordelijk voor een daling van 9 procent van de productie in de technologische industrie. Deze herstructureringen zorgden voor een verlies van 14.000 jobs.

Jobs en investeringen

Voor jobcreatie is er een gemiddelde groei nodig van minstens 2 procent. Het zijn cijfers waar we de voorbije jaren en in 2014 ver vanaf zitten. Ook voor 2014 wordt rekening gehouden met een verdere daling van 3000 jobs. Na een stijging van het investeringsniveau in 2012, boeren de investeringen in 2013 en 2014 weer achteruit. Ze liggen nu ver onder het gemiddelde niveau van de laatste 20 jaar.

#KiesTechnologie

Om een ommekeer in de industrie te realiseren, de daling van de export en de verhuis van activiteiten uit ons land te stoppen, is een competitiviteitsschok nodig. Agoria verwijst daarbij naar twee prioriteiten die ze in haar federaal verkiezingsmemorandum ‘#KiesTechnologie' heeft opgenomen:

1. Werk de loonkosthandicap weg

'De inspanningen voor het wegwerken van de loonkosthandicap tegenover de drie buurlanden die de federale regering in de bijna afgelopen legislatuur heeft uitgevoerd, zijn te beperkt en te veel in de tijd gespreid', zegt Paul Soete, CEO van Agoria. 'Er werden ook geen structurele maatregelen rond de loonvorming genomen. De indexering werd niet hervormd en ook de wet van '96 werd niet aangepast. Een interprofessioneel akkoord zoals dat net werd afgesloten en die het fenomeen van de overindexering in stand houdt, is nooit een goed akkoord.' Agoria vraagt een volledige afbouw van de loonkloof van 16,5% tijdens de volgende legislatuur. Dat kan onder meer door een lastenverlaging van 3 maal 4,5 miljard in plaats van 3 maal 450 miljoen.

2. Beloon investeringen

Agoria vraagt ook maatregelen om investeringen aan te moedigen via een investeringsaftrek en het herstel van de overdraagbaarheid van de notionele intrestaftrek bij investeringen. Soete: 'De vennootschapsbelasting moet investeringen in materiele en immateriële activa door industriële bedrijven stimuleren. De radicale vernieuwing van de maakprocessen door de invoering van nieuwe productietechnologieën en -processen is één van de belangrijke transformaties die de maakindustrie competitief moeten houden. Dit kan niet zonder een aantrekkelijk fiscaal klimaat voor investeringen in materiële en immateriële activa. 'Agoria verdedigt deze en nog andere prioriteiten tijdens de komende verkiezingscampagne onder het motto ‘Kies technologie'.

Meer info vindt u op de website www.kiestechnologie.be