In heel 2023 veilden 95 Belgische bouwbedrijven hun zakelijke inboedel vanwege vrijwillige bedrijfsbeëindiging. In 2024 staat de teller na een half jaar reeds op 79 ondernemers. 'Als deze trend doorzet, komen we weer in de buurt van cijfers in 2022', stelt Diethard Huygen, accountmanager bij Troostwijk Auctions. Naar verwachting stijgt het aantal veilende bedrijven vanwege vrijwillige bedrijfsbeëindiging dit jaar naar een totaal van 132. Een stijging van 39 procent ten opzichte van 2023.

Machinepark aangepast per opdracht

De vorig jaar sterk gestegen hypothecaire rente is een grote boosdoener. 'Hierdoor is het voor veel ondernemers lastig om te investeren in nieuwe machines. We merken dat ondernemers hierdoor machines specifiek voor een project aanschaffen en na afloop weer verkopen via zogeheten inbrengveilingen waarbij meerdere partijen kavels aanbieden in één veiling. Door de verkoop hebben ondernemers vervolgens weer liquide middelen voor de aanschaf van andere bouwmaterialen die nodig zijn voor nieuwe projecten', aldus Huygen. In 2024 deden al 21 bouwbedrijven mee aan deze inbrengveilingen van Troostwijk.

Ook veel faillissementen

Het Belgische statistiekbureau Statbel meldt dat de bouwnijverheid met 1.094 faillissementen na vijf maanden een negatief record kent. Nooit eerder werd dit aantal zo snel bereikt. Jean-Pierre Waeytens, topman van branchevereniging Bouwunie, verklaart: 'De faillissementscijfers scheren al langer hoge toppen. De hoge weliswaar stabiliserende prijzen van bouwmaterieel, de uitzonderlijk sterke loonindexatie in 2023 en de zwaar beperkte maatregelen voor sloop- en heropbouw zijn belangrijke redenen voor de hoge cijfers.'

'Vooral de lage winstgevendheid en hoge kosten blijven de bouwondernemers zorgen baren', vervolgt Waeytens, die wel een lichtpuntje ziet. 'De orderboekjes zijn voor het eerst sinds lang weer beter en langer gevuld. Al kunnen we pas eind dit jaar de balans opmaken en zien of de positieve trend zich doorzet.'

Verschil tussen generaties

Ook ziet Troostwijk Auctions generatieverschillen bij ondernemers wat betreft machinegebruik, niet alleen in de bouw, maar ook in andere sectoren. 'Waar jongere generaties steeds vaker kiezen voor leasen en huren, gaven oudere generaties de voorkeur aan het kopen van machines', zegt Bjorn Moris, managing director bij Troostwijk Auctions België. 'Wanneer veel van deze bedrijfsmiddelen op de balans staan, wordt een onderneming minder aantrekkelijk om over te nemen. Ook daarom zien we steeds vaker dat ondernemers ervoor kiezen om af te slanken. Vooral in de bouwsector is dit merkbaar, waar de ruimte voor middelgrote bedrijven steeds kleiner wordt tussen de grote spelers en kleine, gespecialiseerde kmo's.'

Van België naar Roemenië

De keuze voor online veilen heeft te maken met de grotere afzetmarkt die het platform biedt. 'Zowel de koper als de verkoper kan putten uit een groot digitaal netwerk door heel Europa', vertelt Huygens. 43 procent van de kopers van bouwmachines van Belgische ondernemers komt uit het buitenland. 'Nederland is de grootste, buitenlandse afzetmarkt, gevolgd door Roemenië. Verrassend genoeg kopen Roemeense bouwondernemers meer Belgische machines dan hun collega's uit Duitsland of Frankrijk.'