Dat maakte Vlaams minister-president Jan Jambon net voor zijn vertrek naar het World Economic Forum in Davos bekend op basis van resultaten van Flanders Investment & Trade (FIT), het Vlaamse agentschap dat buitenlandse investeerders aantrekt en begeleidt.

Trends

Er zijn drie trends waar te nemen in de buitenlandse investeringen: 

1. Vlaanderen trekt buitenlandse investeringen aan in strategische sectoren. Zo dragen verschillende farma- en chemieprojecten bij tot het nieuwe investeringsrecord (zie ook investeringen 1 en 2 verderop). Dat ligt iets hoger dan het vorige record (5,20 miljard euro) uit 2019, net vóór de coronacrisis.

2. Buitenlandse investeringen die inspelen op klimaattechnologie en de energietransitie, zijn in opmars in Vlaanderen (zie ook investeringen 3 en 4 verderop). In 2022 waren ze goed voor een bedrag van 1,64 miljard euro, 960 extra jobs en 23 projecten.

3. Innovatie is nog steeds hét handelsmerk van Vlaanderen. Het aandeel buitenlandse investeringen in Onderzoek & Ontwikkeling (O&O) is met 1 op de 5 projecten en 1 op de 4 extra jobs historisch hoog.

Bedrijven uit de VS en buurlanden voeren de ranglijst aan

De ranglijst van topinvesteerders bevat veel bekende gezichten. Zo versterken bedrijven uit de VS hun traditionele koppositie en herbevestigen onze buurlanden hun reputatie als trouwe investeerders. Het aantal projecten uit het VK is in 2022 wel ruim gehalveerd tegenover een jaar eerder.

Verder in de rangschikking staan bedrijven uit Japan en China. De top 10 wordt vervolledigd door bedrijven uit Zweden, Canada en nieuwkomer Noorwegen (op een gedeelde negende plaats) en Zwitserland.

Amerikaanse projecten winnen terrein, Aziatische investeerders breiden uit

Het merendeel van de buitenlandse investeringen in Vlaanderen - ongeveer 6 op de 10 - komt nog altijd van bedrijven uit Europa. Wel valt de heropleving van investeringen uit de categorie Azië, Oceanië, het Midden-Oosten en Afrika op. Na een terugval in 2020 stijgt het aantal projecten uit deze werelddelen met bijna een kwart. Ruim 1 op de 4 buitenlandse investeringen komt dan weer van bedrijven uit Noord- en Zuid-Amerika.

Innovatie is van belang

Het Vlaamse innovatielandschap is een belangrijke troef die buitenlandse bedrijven overtuigt in Vlaanderen te investeren. Het aandeel investeringen in Onderzoek & Ontwikkeling (O&O) is ongezien hoog: goed voor bijna 1 op de 5 projecten in 2022. Ook de directe tewerkstelling (1.599 jobs) die daaruit voortvloeit, lag nooit eerder zo hoog. Bijna 1 op de 4 extra banen uit buitenlandse investeringen in Vlaanderen heeft te maken met innovatie.

Andere belangrijke activiteiten waarvoor buitenlandse ondernemingen voor Vlaanderen kiezen, zijn sales en marketing, logistiek en productie.

Jan Jambon (Vlaams minister-president): 'Vlaanderen staat bekend als een kansrijke investeringslocatie voor internationale én innovatieve bedrijven. Dat blijkt uit de recordcijfers die onze regio kan voorleggen. 1 op de 5 buitenlandse investeringen in Vlaanderen heeft met Onderzoek en Ontwikkeling (O&O) te maken. Dat creëert tal van innovatieve jobs. Het feit dat Vlaanderen Europees koploper is qua O&O-budgetten werpt vruchten af. Zo gaat 3,6 procent van het Vlaamse bbp naar innovatie. Dat doet geen enkele EU-lidstaat ons na.'

Farma, chemie en de energietransitie stuwen de investeringsrecords

Vlaanderen trekt heel wat buitenlandse investeringen aan in strategische domeinen, voornamelijk gelinkt aan productie- en O&O-activiteiten. Zo stuwen verschillende farmaceutische en chemische projecten het nieuwe investeringsrecord. Investeringen die inspelen op klimaattechnologie en de energietransitie, zijn eveneens in opmars. Goed voor een bedrag van 1,64 miljard euro, 960 extra jobs en 23 projecten in 2022.

Amerikaanse bedrijven en productie stuwen recordaantal jobs

In 2022 leverden buitenlandse investeringen een recordaantal van 6.540 extra directe jobs in Vlaanderen op, 4,69% hoger dan het record van 2021(6.233 nieuwe banen). De extra tewerkstelling is het sterkst bij Amerikaanse investeerders (2.870 jobs), die voor het eerst in vijf jaar meer banen creëren dan Europese projecten. Ook opmerkelijk is de stijging van het aandeel productiejobs tot 1 op de 3 aangekondigde banen.

Expansieprojecten zitten in de lift (en scheppen veel tewerkstelling)

Meer dan de helft van de buitenlandse investeringen in Vlaanderen waren vorig jaar greenfield-projecten. Fusies en overnames kenden een daling na de sterke stijging van een jaar eerder. Het aandeel uitbreidingsprojecten klom in 2022 omhoog tot 1 op de 5. Meer dan 6 op de 10 jobs (65%) uit buitenlandse investeringen kwamen er dankzij een expansie.

Opvallende investeringen van het voorbije jaar

Project 1: Pfizer breidt productiesite in Puurs uit met miljardeninvestering

Eind 2022 kondigde de Amerikaanse farmareus Pfizer een mega-investering aan in Puurs. Zo vloeit er 1,2 miljard euro naar de site om de productiecapaciteit te verhogen, de mogelijkheden voor koelopslag te vergroten en de verpakkingsprocessen uit te breiden. 'Onze site in Puurs speelt al jaren een cruciale rol in het wereldwijde Pfizer-netwerk', zegt Luc Van Steenwinkel, managing director van Pfizer Puurs. 'Deze investering biedt een grootschalig platform voor de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen en vaccins. Tegelijk is dit een erkenning voor het baanbrekende werk waarmee we in Pfizer Puurs impact hebben op de levens van patiënten over de hele wereld.'

Project 2: Sanofi-site in Geel krijgt een derde hoogtechnologische lijn

In het najaar van 2022 begon het Franse biofarmaceutische bedrijf Sanofi met de bouw van een nieuwe productielijn in Geel. Een investering van 120 miljoen euro om er een innovatief medicijn te produceren dat de levenskwaliteit van hemofiliepatiënten wereldwijd zal verbeteren. 'De expertise van onze mensen en onze uitstekende reputatie op het vlak van complexe biotechproductieprocessen hebben er opnieuw voor gezorgd dat er grote investeringen naar Vlaanderen komen', zegt Julien Moindrot, directeur van Sanofi Geel.

Project 3: Plug bouwt Europa's op één na grootste waterstoffabriek in Antwerpen

In het NextGen District van het Antwerpse havengebied plant Plug een site voor de productie van groene waterstof met een capaciteit van 100 megawatt. Dat maakte de Amerikaanse onderneming in juni 2022 bekend. 'Groene waterstof is cruciaal in de energietransitie', bevestigt Plug-CEO Andy Marsh. 'Met de nieuwe fabriek willen we de Port of Antwerp-Bruges helpen om een ??Europese waterstofhub te worden en natuurlijk gegenereerde, koolstofvrije waterstof te leveren aan lokale markten.'

Project 4: ZF Wind Power innoveert in de windindustrie in Lommel

In september 2022 kondigde ZF Wind Power - deel van de Duitse ZF Group - aan dat het in Lommel een geavanceerd ‘Test & Prototype Centrum' bouwt voor de windindustrie. 'Met dit testcentrum breiden we ons aanbod uit van tandwielkasten tot complete aandrijflijnsystemen voor windturbines, zodat we aan de groeiende vraag naar windenergieoplossingen kunnen voldoen', zegt Felix Henseler, CEO van ZF Wind Power. 'Daarnaast versterkt onze investering in Vlaanderen het industrieel weefsel van Europa binnen een strategische sector.'