Deze optelsom zet de toch al krappe marges stevig onder druk, concludeert Atradius in de Market Monitor voor de staal- en metaalindustrie waarin zij de vooruitzichten van deze sector in kaart brengt. In tegenstelling tot veel andere landen heeft de Nederlandse metaal- en staalindustrie in 2018 en de eerste helft van 2019 goed gepresteerd, gedreven door de economische groei en de stabiele vraag vanuit de bouwsector. De winstgevendheid van metaal- en staalbedrijven was hoog en winstmarges zijn de afgelopen twaalf maanden gestegen.

Prognoses verlaagd

Atradius benadrukt echter dat er reële risico's op de loer liggen. Zo heeft de vraag naar metaal en staal uit de auto-industrie een daling ingezet, mede door de opkomst van e-mobiliteit wat ten koste gaat van de verkoop van auto's met verbrandingsmotoren. Bovendien kunnen de stikstofmaatregelen zeer ingrijpende gevolgen hebben voor de bouw, één van de belangrijkste afnemers van de metaal- en staalsector. 'Hoewel de staal- en metaalindustrie slechts 1,1 procent van het Nederlandse bbp vertegenwoordigt, is deze sector een belangrijke toeleverancier van de bouw, auto- en machinesector. De staal- en metaalindustrie is dan ook erg afhankelijk van de prestaties van de bouwsector. Dat brengt risico's met zich mee', vertelt Edwin Kuhlman, hoofd acceptatie bij Atradius. 'De stikstofcrisis, gecombineerd met de PFAS-problematiek, werpt een schaduw over het groeiperspectief van de bouw in de nabije toekomst. Dit gaat uiteraard gevolgen hebben voor de toeleveranciers uit de staal- en metaalindustrie. Doordat ook de prestaties van de automotive industrie, vooral in Duitsland, hun weerslag hebben op toeleveranciers, hebben wij onze prognoses voor de sector naar beneden bijgesteld.'

Krimp Duitse auto-industrie zet door

De betalingsrisico's in de Duitse metaal- en staalindustrie zijn onveranderd hoog. Naar verwachting zal het aantal faillissementen en betalingsachterstanden blijven stijgen en veel bedrijven gaan over tot een uitbreiding van betalingstermijnen. Beide segmenten hebben te lijden onder een dalende vraag in de auto-industrie en machinebouw in combinatie met stijgende grondstofprijzen. Zo wordt de Duitse auto-industrie zwaar getroffen door dalende verkopen in China - vooral veroorzaakt door het wegvallen van subsidies op elektrische auto's - de gevolgen van Amerikaanse importheffingen en onzekerheid over de handelsrelaties tussen de EU en de Verenigde Staten. De Duitse staalsector wordt geconfronteerd met lagere staalprijzen door de extra instroom van staal naar de EU dat anders naar de VS was gegaan. Met het oog op deze ontwikkelingen heeft Atradius de vooruitzichten voor de Duitse metaal- en staalsector van ‘Redelijk' naar ‘Zwak' bijgesteld.

Sterke winstdaling in Chinese staalindustrie

In 2019 zijn de winsten in de Chinese staalindustrie sterk gedaald en Atradius verwacht dat de winstmarges zullen blijven afnemen. Zo ondervindt de Chinese staalindustrie de gevolgen van de stijgende prijzen van ijzererts, terwijl in het afgelopen jaar tegelijkertijd sprake is geweest van sterk schommelende verkoopprijzen. Sinds het tweede kwartaal van 2019 zijn deze prijzen vanwege de stagnerende binnenlandse vraag opnieuw gedaald. Deze zullen waarschijnlijk een nieuw dieptepunt bereiken in de tweede helft van het jaar. De vooruitzichten voor de Chinese staal- en metaalsector zijn onveranderd slecht en Atradius verwacht dat het aantal wanbetalingen en faillissementen in 2020 verder zal toenemen.