Dat meldt het departement Economie, Wetenschap en Innovatie van de Vlaamse overheid. In het kader van het Vlaams beleidsplan voor artificiële intelligentie is er nood aan een kenniscentrum rond data & maatschappij dat praktische kaders distilleert uit toonaangevende nationale en internationale onderzoeken en ervaringen, zowel aan beleidsmakers, bedrijven als het grote publiek handzame en toepasbare richtsnoeren en advies aanreikt, en een toonaangevende stem wordt in de maatschappelijk verantwoorde ontwikkeling van AI in Vlaanderen. Internationale voorbeelden tonen aan dat een dergelijk centrum een noodzakelijkheid is voor een bloeiende ontwikkeling van AI. Het gaat daarbij om het dreigend verlies van maatschappelijk vertrouwen en steun, maar in positieve zin ook over concrete plannen en initiatieven die aantonen welke meerwaarde dergelijke activiteiten opleveren.

Expertise clusteren

Gezien de hoogstaande, interdisciplinaire onderzoeksactiviteit inzake maatschappelijke aspecten van digitale innovatie die in Vlaanderen al aanwezig is, is het volgens het departement EWI niet wenselijk om een nieuw, op zichzelf staand onderzoeksinstituut op te richten, maar eerder om via een centraal gecoördineerd, door het hele Vlaamse landschap gedragen kenniscentrum, de aanwezige expertise te clusteren. Daarbij voert het centrum niet zelf onderzoek uit, maar legt het zich toe op de vertaling van onderzoeksresultaten naar bruikbare handgrepen voor beleid, bedrijfsleven en het brede publiek.

Er nemen drie Vlaamse onderzoeksgroepen deel aan het project: imec-VUB-SMIT, KU Leuven CiTiP en imec-UGent-MICT. Naast deze kerngroepen wordt er op basis van specifieke vragen een beroep gedaan op onder andere LSTS-Law Science Technology & Society (VUB), MintLab (KULeuven) en Recht & Technologie (UGent). Voor 2019 wordt een opstartbudget van 500.000 euro voorzien, welke in 2020 oploopt naar structureel 750.000 euro.

Activiteiten

Het kenniscentrum zal zich onder andere bezighouden met:

• De vertaling van algemene ethische principes naar concrete richtlijnen, aanbevelingen en regels;
• Het wegnemen van risico bij AI-ontwikkeling door bedrijven en innovatoren;
• Het sturen van bestaande en toekomstige regulatorische en beleidshervormingen met een impact op AI (bijvoorbeeld de Richtlijn Productaansprakelijkheid, de Richtlijn betreffende Machines, de ePrivacy-richtlijn etc.);
• Het verschaffen van duidelijkheid over de implicaties van bestaande en nieuwe juridische instrumenten (zoals de AVG, Verordening Medische Hulpmiddelen, Verordening Vrij verkeer van niet-persoonsgebonden gegevens enzovoort);
• Het creëren van ruimte voor experiment rond bijvoorbeeld "ethische validatie" en "regulatory sandboxing";
• Het verhogen van het maatschappelijk bewustzijn, om het draagvlak te vergroten.