Staaljournaal: Staalmarkt wankelt onder internationale druk

De Europese staalmarkt staat onder druk door internationale prijsverschuivingen en wisselkoerseffecten. De sterkere Chinese yuan maakt de import van onder meer warmgewalste coils (HRC) uit China duurder voor Europese kopers, ondanks stabiele exportprijzen bij veel Chinese producenten. Dat blijkt uit het Staaljournaal van mei van Noviostaal.

De Chinese staalexport komt in 2025 steeds verder onder druk te staan. Een stijgende yuan, strengere handelsbarrières in diverse landen en een aanhoudend zwakke binnenlandse vraag zorgen voor structurele uitdagingen voor de Chinese staalindustrie.

Sommige Chinese staalfabrieken verhogen hun prijzen, terwijl anderen ze voorlopig stabiel houden. Toch worden warmgewalste coils (HRC) uit China duurder voor Europese afnemers, mede door de sterkere yuan. Hierdoor verzwakt China’s concurrentiepositie, vooral tegenover landen als India en Vietnam met stabielere valuta. Europese inkopers richten hun aandacht daarom steeds vaker op alternatieve leveranciers in Azië.

Tegelijkertijd zorgt een beleidsversoepeling in het handelsconflict tussen de VS en China voor nieuw optimisme op de grondstoffenmarkt. Beide landen verlagen hun wederzijdse invoertarieven met 115 procent gedurende een periode van negentig dagen vanaf 14 mei. Dit stimuleert de markt en leidt tot een directe prijsreactie: de ijzerertsprijs stijgt boven de 100 dollar per ton CFR, het hoogste niveau sinds begin april.

De tariefverlaging van de importheffingen opent ruimte voor verdere onderhandelingen en zal naar verwachting op korte termijn de Chinese staalproductie stimuleren, wat ook de grondstoffenprijzen ondersteunt. Voor Europa betekent dit enige stabiliteit op de wereldmarkt, maar volatiliteit in aanvoer en prijzen blijft een aandachtspunt.

Wereldwijd blijven handelsbarrières echter hoog. De VS handhaaft importheffingen op zowel staalproducten als eindproducten zoals witgoed, terwijl ook de EU, India en Canada hun importcontroles aanscherpen. Chinese exporteurs houden rekening met een terugval van minimaal twintig miljoen ton op jaarbasis. De exportstijging van zes procent in het eerste kwartaal van 2025 blijkt achteraf vooral anticiperend op deze maatregelen.

Druk op Europese staalmarkt

De Europese staalmarkt blijft onder spanning staan door een combinatie van externe druk vanwege hoge importen en aanhoudende binnenlandse zwakte. De euro-dollarkoers houdt Aziatische importen aantrekkelijk, terwijl geopolitieke onzekerheden zorgen voor terughoudendheid onder afnemers.

De markt blijft onzeker: hoop op stabilisatie botst met dalende vraag en volatiele aanvoerketens. De Europese staalvraag bevindt zich op een van de laagste niveaus in jaren, wat druk zet op volumes en marges bij distributeurs en fabrieken.

Binnen Europa klinkt de roep om een gerichter industriebeleid luider. Staalfederaties vragen Brussel om maatregelen die niet alleen de productie ondersteunen, maar ook de afzet in eindmarkten zoals bouw en constructie, automotive en machinebouw stimuleren. Zonder gerichte stimulansen dreigt de Europese industrie wereldwijd terrein te verliezen. Voorstellen richten zich op investeringen in infrastructuur, renovatieprogramma’s en ondersteuning van de energietransitie. Tegelijk vragen brancheorganisaties om betere toegang tot EU-fondsen voor verduurzaming en digitalisering binnen het mkb.

De Europese Commissie herijkt haar industriebeleid, met de nadruk op het versterken van de interne markt en strategische autonomie. Initiatieven zoals de Net-Zero Industry Act en het Critical Raw Materials Act zijn bedoeld voor een kentering naar een sterker industrieel fundament. De komende maanden worden cruciaal voor de vertaling van deze beleidslijnen naar concrete maatregelen.

CBAM komt dichterbij

Het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) treedt op 1 januari 2026 in werking en moet koolstoflekkage binnen het Europese emissiehandelssysteem (ETS) tegengaan. Hoewel de financiële verplichtingen, zoals CBAM-certificaten, pas in mei 2027 ingaan, moeten bedrijven zich nu al voorbereiden.

Importeurs van staal moeten zich registreren op het CBAM-platform en rapporteren over hun CO2-uitstoot (Scope 1 en 2, later ook Scope 3). De EU hanteert voorlopig standaardwaarden voor uitstoot die vaak hoger liggen dan de werkelijke emissies, wat kan leiden tot importheffingen en dus tot hogere kosten, tenzij buitenlandse producenten hun installaties laten certificeren door EU-verificateurs.

Deze heffingen kunnen vooral voor kleinere importeurs leiden tot extra administratieve lasten en een aanslag op hun financiële mogelijkheden. Samenwerking binnen de keten wordt daarom steeds belangrijker.

In het vierde kwartaal van 2025 kan CBAM mogelijk worden uitgebreid naar verder bewerkte staalproducten zoals auto-onderdelen en witgoed. Momenteel vallen alleen basismaterialen zoals walsplakken en gewalst staal onder de regeling. Deze uitbreiding kan gevolgen hebben voor de Europese industrie, aangezien deze eindproducten nu nog onbelemmerd geïmporteerd kunnen worden.

Oekraïens staal en EU-sancties

De EU heeft een zeventiende sanctiepakket jegens Rusland goedgekeurd, inclusief een exportverbod op chemische stoffen voor wapens en beperkingen op bijna 200 Russische olietankers. Dit kan de grondstoffenmarkt beïnvloeden, waaronder staal, door verschuivingen in transportroutes en prijsontwikkelingen.

Deze ontwikkelingen brengen onzekerheid mee voor Europese staalproducenten en distributeurs. Aanpassingen in importroutes en kostenniveaus lijken onvermijdelijk, waardoor marktspelers zich strategisch moeten positioneren. De formele goedkeuring die op 20 mei wordt bekrachtigd, kan deze dynamiek versnellen.

Het Europees Parlement verlengt de opschorting van invoerrechten voor Oekraïne tot juni 2028. Dit ondersteunt de Oekraïense economie en zorgt tegelijkertijd voor een gestage instroom van concurrerend staal naar de EU. In 2024 vond 90 procent van het Oekraïense vlakstaal, 77 procent van het betonstaal en 56 procent van de stafstaal en brammen hun weg naar Europese markten, wat het Europese prijsniveau beïnvloedt, vooral binnen het vlakstaal- en wapeningssegment.

Ondertussen toont de staalconstructiemarkt in Oekraïne een voorzichtige stijging. Met een verwachte groei van tien à twaalf procent naar circa 102.000 ton in 2025 wordt het herstel gestimuleerd door wederopbouw van infrastructuur, energievoorziening en logistieke knooppunten. Toch blijft het verbruik anderhalf keer lager dan vóór de oorlog. Structurele uitdagingen zoals stroomtekorten, personeelsschaarste en logistieke obstakels remmen het herstel.

Zolang Oekraïne haar exportfocus behoudt en de EU de markt openstelt, blijft Oekraïens staal een belangrijke rol spelen in het Europese aanbod en de prijsontwikkeling.

Voor Europa blijft het speelveld de komende periode uitdagend. Terwijl internationale ontwikkelingen zoals het Amerikaans-Chinese handelsakkoord en stijgende grondstofprijzen zorgen voor enige stabilisatie, blijven structurele onzekerheden bestaan. Een lichte prijscorrectie naar beneden lijkt daardoor aanstaande, maar een sterke daling wordt niet verwacht. Veel zal afhangen van de wereldwijde ontwikkelingen, de uitwerking van CBAM, hoe de Europese economie wordt gestimuleerd en hoe al dan niet agressief Europese staalfabrieken zich positioneren op de markt, te midden van een nog altijd zwakke vraag naar staal.

Nippon Steel (Japan)

Als gevolg van de importheffingen die de VS heeft ingevoerd op Japanse auto’s en machines vreest de Japanse fabriek Nippon Steel in de komende twaalf maanden een daling van het staalverbruik. Dit zal leiden tot een noodgedwongen daling van de ruwstaalproductie. Het is voor de staalproducent lastig in te schatten in welke mate die afname zal uitpakken, temeer daar de onderhandelingen tussen de Japanse en Amerikaanse regering over de heffingen nog gaande zijn. Vooralsnog spreekt men van drie à vier procent.

ADI (Italië)

Begin mei is een brand uitgebroken in Hoogoven nr. 1 van de Italiaanse fabriek Acciaierie d’Italia (ADI) in Tarente. Bij het ongeval zijn geen medewerkers gewond geraakt. Wel kan deze schade de onderhandelingen die de nationale regering voert met de Kazachstaanse producent Baku Steel over de overname van de Zuid-Italiaanse fabriek behoorlijk vertragen. Intussen heeft ADI het verzoek bij de overheid neergelegd om circa 4.000 werknemers te laten afvloeien. Hoe groot uiteindelijk het productieverlies als gevolg van de brand zal zijn, is niet bekendgemaakt.

Liberty Steel (België)

De productielijn voor bekleed staal in Luik, behorend tot de Liberty Steel Group, is op 22 april jongstleden failliet verklaard. Het bedrijf in Luik kampte al langer met financiële moeilijkheden en de Waalse overheid heeft geweigerd nog extra financiering te verstrekken. Daarop sprak de rechtbank te Luik het faillissement uit. Volgens diverse bronnen hebben inmiddels al meerdere partijen belangstelling getoond de lijn over te nemen. Naar verluidt wil Liberty Steel nog meer productiefaciliteiten elders in Europa afstoten.

Indicatieve basisprijzen

Indicatieve basisprijzen per ton	Warmgewalste coils	Koudgewalste coils	Sendzimir verz.coils	Kwartoplaat
Maart 2025	€ 645 – 670	€ 710 – 740	€ 740 – 760	€ 710 – 730
April 2025	€ 670 – 700	€ 730 – 760	€ 755 – 770	€ 710 – 730
Mei 2025	€ 650 – 685	€ 715 – 735	€ 740 – 765	€ 700 – 720

*Bij deze prijzen dienen nog toeslagen voor kwaliteit, dikte/breedte/lengte en eventueel beitsen, evenals vrachtkosten gerekend te worden.
***Genoemde prijzen zijn indicatief, circa en geheel vrijblijvend.