22 jun. 2016
4 minuten
Het gaat goed met de Duitse laserindustrie. De branche heeft zich los weten te maken van de werktuigmachine-industrie en is op eigen kracht het afgelopen jaar stevig doorgegroeid. De productie steeg met bijna 12 procent naar 962 miljoen euro; de orderintake nam toe met 7,9 procent tot 1,138 miljard euro.
Deze cijfers heeft de werkgroep Laser en Lasersystemen voor Materiaalbewerking van de VDMA bekend gemaakt op Lasys, de tweejaarlijkse laserbeurs in Stuttgart. Deze trok dit jaar 10 procent meer bezoekers: ruim 6.000. Dat illustreert de groeiende interesse in lasertechnologie in een brede maakindustrie. De Duitse laserfabrikanten hebben overigens een dominante positie in de exportmarkten opgebouwd: Zo’n 80 procent van de omzet halen ze uit exportmarkten, vooral China heeft vorig jaar een sterke groei laten zien en is voor de fabrikanten nu net zo belangrijk als de VS. ‘We zijn sterker gegroeid dan verwacht en zijn los gekomen van de trend in de algemene werktuigmachinebouw, die afgelopen jaar de orders met 1 procent zag afnemen’, aldus Gerhard Hein, directeur van de VDMA-werkgroep. Europa (alles buiten Duitsland) blijft met 44 procent de belangrijkste afzetmarkt (West-Europa 29 procent, Centraal- en Oost-Europa 15 procent), China staat op de tweede plaats met 16 procent en de VS volgen als derde met 14 procent.
Vaste stof wint verder terrein
Klaus Löffler, directeur sales en service bij Trumpf Lasertechnik, is niet verbaasd over deze goede gang van zaken. ‘De laser is het enige gereedschap dat alle productieprocessen afdekt, dat zonder gereedschappen te wisselen inzetbaar is. Dat maakt de laser uniek’, zo zei hij tijdens de persconferentie op Lasys 2016. Binnen de lasermarkt zijn er wel duidelijk verschuivingen gaande, blijkt ook uit de cijfers van de VDMA. Afgelopen jaar was 60 procent van de laserbronnen in nieuwe installaties een vaste stof laser, die sneller terrein wint dan enkele jaren geleden nog werd gedacht. De Duitse fabrikanten denken dat deze trend aanhoudt en richting de 70 procent zal gaan. Ook nemen de vermogens alsmaar verder toe. In Azië heeft zo’n driekwart van de lasers voor materiaalbewerking een vermogen tussen 2 en 4 kW; het aandeel lasers met een vermogen van meer dan 3 kW neemt eveneens toe. De fabrikanten zien daarnaast een aanhoudend hoge vraag naar lasers voor het snijden van ultrahoge sterkte metalen, met name doordat de automobielindustrie deze metalen steeds vaker inzet. De VDMA maakt in het jaaroverzicht apart melding over de ontwikkelingen rond de EUV-technologie bij ASML, waarvoor Trumpf de laserbronnen levert. Volgens de VDMA is de EUV-technologie op weg naar massaproductie. Afgelopen jaar wist ASML twee van deze installaties te verkopen, dit jaar rekent de chipmachinefabrikant op verkoopaantallen van zes of zeven stuks.
Lasergraveren
De VDMA ziet een grote nieuwe afzetmarkt voor de laser ontstaan door de opmars van Industrie 4.0. In een volledig gedigitaliseerde productieomgeving neemt de vraag naar permanente markeringen op producten en componenten toe en daar leent de laser zich bij uitstek voor. Lasergraveren van bijvoorbeeld data matrix codes is een heel nieuwe toepassing die de vraag naar lasermarkeerstations zal doen toenemen. Trumpf heeft op Lasys 2016 dan ook een nieuw markeerstation getoond waarin voor het eerst een ultrakorte pulslaser (TruMico 2000) wordt toegepast. Hiermee kunnen teksten en afbeeldingen met een hoger contrast in metaal worden aangebracht zonder dat de corrosiegevoeligheid toeneemt. ‘Voor het graveren ontstaan er heel nieuwe mogelijkheden. Wij rekenen op een groot succes’, aldus Löffler. De groei van de lasermarkt heeft Fanuc doen besluiten om zich nadrukkelijker in deze markt te positioneren. Voor het eerst nam Fanuc dan ook deel aan Lasys 2016. Michael Kuhn, Europe manager laser bij Fanuc: ‘We hadden een CO2-laser ontwikkeld om betere toegang te krijgen tot de markt voor plaatbewerking. De laser was echter ondergeschikt. Met de nieuwe fiberlaser willen we Fanuc sterker positioneren in deze markt.’ Fanuc gaat geen kant-en-klare installaties direct aan eindgebruikers leveren. Het Japanse concern benadert de markt via system integrators en machinebouwers, die met de nieuwe fiberlaser en de Fanuc cnc-besturing en robots een compleet geïntegreerd pakket krijgen, inclusief de proceskennis.
Integreren
Deze nieuwe strategie is voor een belangrijk deel aan de doorbraak van de fiberlaser toe te schrijven. Deze laat zich eenvoudiger integreren met een robot. Precies dat gaat Fanuc dan ook doen. In Stuttgart toonde het bedrijf een 3 kW fiberlaserbron met twee robots voor het snijden van gebogen buizen. Fanuc bouwt de fiberlasers in vermogensklassen van 1 tot 6 kW. De komende tijd komen er ook lasapplicaties en Kuhn kondigt zelfs aan dat Fanuc eventueel ook 3D-print applicaties wil ontwikkelen. ‘Geen 3D-printer, maar wel een oplossing gebaseerd op onze robot.’ Hij denkt dat door de wijze waarop Fanuc de besturing van zowel de robot als de laser integreert, de technologie sneller en breder kan verspreiden in de maakindustrie omdat de integratie van het geheel in een systeem eenvoudiger is. De VDMA ziet de vraag naar lasers voor het 3D-metaalprinten overigens eveneens sterk toenemen en rekent voor de middellange termijn op jaarlijkse groeipercentages van 25 procent.
Anderen lazen ook
