Wake-up call CE-markering, EN 1090-1/2/3 wordt op 1 juli 2014 van kracht

Geplaatst door De redactie

Op het Agoria seminarie rond CE-markering schetste ir. Cyriel Clauwaert van het Aluminium Center Belgium het algemeen kader van EN 1090-1/2/3 die op 1 juli 2014 van kracht wordt. EN 1090-1 en EN 1090-2/3 zijn de referentie documenten voor wie een constructie in staal of aluminium wil bouwen. EN 1090-1 vormt -samen met EN 1090-2/3- een productnorm die (bege)leidt tot CE-markering, m.a.w. de verklaring van de eigenschappen aan de eindgebruiker.

CE geldt als een soort ‘paspoort’ voor producten. De CE-markering is een verklaring van de fabrikant dat het product conform is met de door een Europese Beschikking vastgelegde minimale condities om op de interne EU markt vrij te circuleren. De te verwachten prestaties staan duidelijk vermeld in de bijhorende prestatieverklaring. Ieder EU land kan de minimaal vereiste prestatie voor een bepaald gebruik in nationale wetgeving vastleggen.

 

Veel vragen

Ir. Cyriel Clauwaert, directeur van het Aluminium Center Belgium: ‘Rijst de vraag hoe men deze CE-markering rijmt met het bouwproduct, zijnde de staal- of aluminiumconstructie? Hiervoor moet aan zeven fundamentele eisen (Essential Requirements of ER) worden voldaan: mechanische sterkte en stabiliteit, brandveiligheid, hygiëne, gezondheid en milieu, gebruiksveiligheid, geluidshinder, energiebesparing en warmtebehoud, en de nieuwe eis in de bouwproductenverordering- ten opzichte van de bouwproductenrichtlijn -, namelijk duurzaamheid. EN 1090 bestaat uit groepen referentie documenten die onder meer berekeningen en ontwerp (Eurocodes), materiaal eigenschappen, verwerking, plaatsing en kwaliteitsborging bundelen, en stelt hierdoor een belangrijk referentie pakket samen. Dit biedt de constructeur nu juist de mogelijkheid de reeds geleverde inspanningen rond kwaliteitsborging, lascertificatie en vakkennis in de diverse domeinen naar de eindgebruiker toe beter te valoriseren.’

 

‘Annex ZA’

Voor het ontwerpen en berekenen van aluminiumconstructies bevat de basisnormering vijf onderverdelingen: algemene regels, ontwerp met betrekking tot brandweerstand, vermoeiing, koudgevormde platen en schaalconstructies. Cyriel Clauwaert: ‘Aluminium wordt op dezelfde wijze benaderd als staal, rekening houdend met de verschillende materiaal eigenschappen. Specifiek voor aluminium geldt dat – bij de markering zelf – in Annex A vermeld staat hoe het markeren dient te gebeuren, Annex B heeft het over de productiecontrole. Annex ZA geeft op een gestructureerde manier de eigenschappen voor de CE-markering en de prestatieverklaring mee. Alhoewel dit klinkt als vakjargon, is één en ander op een relatief eenvoudige manier te verduidelijken.’

 

NBN EN 1090-3 norm

De Europese EN 1090-3 – bevestigd door middel van de Geregistreerde Belgische norm NBN EN 1090-3 – handelt specifiek over de technische eisen die gesteld worden aan aluminiumconstructies. Het betreft niet enkel volledige constructies in aluminium, maar ook constructie-onderdelen in aluminium. ‘Dit uitgebreide normenpakket dient niet voor elke constructie integraal (Eurocodes, NDO) te worden overgenomen.

 

Multidisciplinaire aanpak

Men kan starten vanuit de actuele eisen en lastenboeken, en zo verder opbouwen. Om deze zeer uitgebreide doelstelling te bereiken is een multidisciplinaire aanpak absoluut noodzakelijk. De invulling ervan zal voor iedere constructeur anders zijn, het betreft telkens weer maatwerk. De interactie tussen deze diverse disciplines maakt het vrij complex. Het gaat telkens over de combinatie van tal van elementen van berekening, ontwerp, productie en kwaliteitsborging’, aldus Cyriel Clauwaert.

Essentieel in de bouwproductenverordening is beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid. Een fabrikant dient aan te tonen dat hij zijn processen beheerst zodat hij telkens weer kwalitatieve producten kan maken. Hiervoor is de fabrieksproductiecontrole (FPC) zeer belangrijk. Om de fabrieksproductiecontrole doelmatig aan te pakken moeten alle binnen het bedrijf beschikbare instructies/procedures – rekenprocedures, laskwalificaties en kwaliteitsprocedures, ISO 9001 of andere, gerelateerd met processen en productie in het bijzonder – doorlopen worden.

 

Universeel handboek

Daaruit volgt een universeel handboek met betrekking tot structuur, procedures, instructies en regi-stratiefiches. De begeleide implementatie van de aanpak binnen het bedrijf gebeurt bij voorkeur samen  met andere gespecialiseerde partners. Deze aanpak kan over een langere periode – tot 1 jaar – gespreid worden en bij voorkeur progressief worden doorgevoerd. Zo kan het bedrijf deze werkbelasting meenemen in zijn dagelijkse werkzaamheden. Ons land telt tal van expertisecentra die dit samen met de constructeur tot een goed einde kunnen brengen: het OCBS, de binnen de EU erkende certificatie instelling voor België met betrekking tot EN1090-1, het NBN als normalisatie instelling in samenwerking met Agoria en Sirris, Sirris als kenniscentrum voor de metaalsector, controlebureaus zoals Seco en Vinçotte, VCL en Bil voor lasopleidingen, Infosteel als staalfederatie, en inzake oppervlaktebehandeling zijn er VOM en ESTAL. Wat aluminium betreft, ondersteunt het Aluminium Center Belgium, in samenwerking met Agoria, via het Aluminium Platform de aluminium constructie sector.